Si u krijua minishteti grek më 1830

Si u krijua minishteti grek më 1830



…Më në fund, më 3 shkurt 1830, Kongresi i Londrës krijon një mbretëri të ashtuquajtur greke. Me këtë mbretëri në jug ndodhi njësoj si me atë të Malit të Zi në veri. Gjithmonë, si njëra dhe tjetra, kanë pretenduar të zmadhohen në kurriz të Shqipërisë, pasi grekët dhe malazezët janë më tepër armiq me racën shqiptare e vllahe sesa me Perandorinë Osmane.

Vetë Anglia, qysh më 1830, nuk donte që mbretëria e re të kapërcente malin Parnas. Kjo – thoshte ajo – pasi nuk ka grekë më përtej. Nga Parnasi në Pind, banorët janë pothuaj të gjithë shqiptarë dhe vllehë. Meqë raca greke, ose e greqizuar, nuk i kalonte 350 mijë vetët, u pa e udhës që kjo mbretëri e vogël të shtrihej deri në Pind, domethënë, deri në gjirin e Prevezës dhe të Lamisë. Edhe e zmadhuar kaq shumë në kurriz të shqiptaro-vllehëve, mbretëria e re me 45 ishujt e vegjël të saj, kishte në vitin 1836, me afërsi vetëm 700 mijë banorë - thotë Kantu (vëll.18, fq.168).

Më 1840 thuhet se kishte pak më shumë, dhe më në fund Anglia i dha asaj (v.1864) ishujt jonianë… Ç’nuk bëri Greqia për të rrëmbyer këta ishuj. Më pas, çfarë nuk bëri ajo për ti marrë Perandorisë Osmane Thesalinë dhe Agrafën. Pa folur për banditizmin politik që ajo kishte ushqyer qysh më 1830, shohim që të përfitojë nga lufta e Krimesë (v.1853) për të pushtuar këto zona. (Shënim: mbretëria greke e pranuar në Kongresin e Londrës, shteti i ri grek me 350 mijë banorë, nuk përfshinte brenda kufijve të tij Akarnaninë, Etolinë, Fokidën, Ftiotidën, Thesalinë, e aq më pak Epirin, të cilat nuk kishin popullsi greke e as të greqizuar. Edhe linja e dytë Prevezë-Lamia nuk përfshinte Epirin Fokidën, Thesalinë, të cilat konsideroheshin krejt të huaja për një shtet grek).