Porositë më Madhështore në KUR'AN

Porositë më Madhështore në KUR'AN <hr style="COLOR: #b6b6b6" SIZE=1>Me poshte do te tregohen 3 citate madheshtote nga KUR'ANI si dhe ato do te spjegohen dhe sqarohen...

Frikësohuni Allahut e tregohuni të devotshëm ndaj Tij, ashtu siç tregohet i devotshëm ai që e di se Allahu e dëgjon, e shikon, e di të fshehtën dhe të dukshmen dhe e shpërblen për punën e tij në dynja dhe ne boten tjeter.
Porosia më e madhe është porosia e Allahut, pastaj porosia e të Dërguarit të Tij e pastaj porosia e robërve të mirë të Allahut. Me porositë dhe këshillat e Allahut ngjallen zemrat, pastrohen veprat, duke punuar sipas tyre njeriu lartësohet, jeta rregullohet me to dhe shtohet shpërblimi në banesën e përhershme. Porositë më madhështore në Kuran janë tre citate në suren En`am: (ky është komentimi i ajeteve)

“Thuaj! Ejani t’ju lexoj atë që me të vërtetë ju ndaloi Zoti juaj, të mos i shoqëroni Atij asnjë send, të silleni mirë me prindërit, të mos i vrisni fëmijët tuaj për shkak të varfërisë, sepse Ne ju ushqejmë juve dhe ata, të mos u afroheni veprave të shëmtuara të hapta apo të fshehta qofshin, mos e vrisni atë që e ndaloi Allahu, përveçse me të drejtë. Këto janë porositë e Tij, kështu që të mendoni thellë. Mos iu afroni pasurisë së jetimit (mund t’i afroheni) vetëm në mënyrën më të mirë, derisa ai të arrijë pjekurinë, zbatoni me drejtësi
masën dhe peshojën, Ne nuk ngarkojmë asnjë njeri përtej mundësive të tij.
Kur të flisni (të dëshmoni), duhet të jeni të drejtë edhe nëse është çështja
për (kundër) të afërmit, dhe zotimin e dhënë Allahut plotësojeni. Këto janë
ato me ç`ka Ai ju porosit kështu që të përkujtoni. Dhe me të vërtetë kjo
është rruga (feja) Ime e drejtë (që e caktova për ju), prandaj pasojeni atë
e mos ndiqni rrugë të tjera e t’ju ndajnë nga rruga e Tij. Këto janë porositë e Tij për ju, me shpresë se do të tregoheni të devotshëm.” (En`am, 151-153)

Ato tri citate Allahu i zbriti pas citateve tek të cilat përmendi rrugën e
humbjes që ndiqnin idhujtarët arabë, përrallat e tyre dhe gënjeshtrat që
shpiknin për Allahun në lidhje me ndalimin e ngrënies së mishit të disa
kafshëve, të mbjellave dhe frutave.
Citati i parë flet për njeshmerin e Allahut, parimin madhështor tek i cili kthehen të gjitha urdhërat dhe ndalesat e tek ai bazohen sheriatet e të gjitha feve. Pa njeshmerin e Zotit nuk bën dobi asnjë vepër. Në këtë ajet flitet për ndalimin e të gjitha llojeve të shirkut (adhurimit te dikujte tjeter perveq Allahut), i cili është gjynahu të cilin nuk ia fal Allahu atij që vdes në të. Ajeti porosit për respektimin e prindërve që janë baza e familjes, prehri ku rriten brezat dhe bërthamat e shoqërisë. Citati ndalon padrejtësinë ndaj foshnjave dhe kujdeset për të drejtën e tyre, sepse fëmijët janë forca e nje populli. Ajeti ndalon nga veprat e shthurura qofshin ato të shfaqura apo të fshehta që të përhapet pastërtia, dhe morali i lartë, të mbrohet e mira dhe të varroset e keqja, të mbrohet nderi dhe të drejtat. Citati flet për ndalimin e vrasjes padrejtësisht të dikujt që shoqëria islame të largohet nga shkatërrimi që sjellin luftërat dhe kryengritjet.

“Thuaj! Ejani t’ju lexoj atë që, me të vërtetë, ju ndaloi Zoti juaj!"
Ejani e drejtohuni këndej që t`ju tregoj dhe t`ju lajmëroj për ato që, me të
vërtetë, ju ka ndaluar Zoti juaj e jo për hamendje, përkundrazi ju lajmëroj
për shpalljen që zbret nga Zoti juaj dhe urdhërin prej Tij. “të mos i
shoqëroni Atij asnjë send” mos të lutni përveç Zotit tuaj askënd në qiell
apo në tokë. Allahu i Madhëruar ka thënë: (ky është komentimi i ajetit) “Dhe
(mua më shpallet) me të vërtetë xhamitë janë veçant për të adhuruar Allahun,
e mos adhuroni në to askënd tjetër me Allahun!” (Xhin, 18) Mos i shoqëroni
Atij askënd në lutjen që është adhurim dhe as në lutjet e tjera, as në
therjen e kurbanit e as në premtime, as në kërkimin e mbrojtjes e as në
kërkimin e ndihmës, as në mbështetje, shpresë, frikë dhe tavaf në shtëpi
tjetër përveç shtëpisë së Tij (Kabes), as në frikërespekt, sexhde, ruku,
dashuri dhe madhërim, përkundrazi adhurojeni Zotin tuaj të vetëm me të
gjitha llojet e adhurimit e duke iu larguar të gjitha llojeve të shirkut.

Ky citat urdhëron për të gjitha llojet e adhurimit të Allahut ashtu siç
tregohet edhe në shumë ajete të tjera. Muhammedi paqja e Allahut qofte mbi te ka thënë: “Kush vdes duke mos i bërë shirk (shok) Allahut, hyn në xhenet.”
Transmetoi Muslimi.

“të silleni mirë me prindërit” Pra ju ndaloi juve kundërshtimin e tyre
dhe ju porositi që të tregoheni bamirës ndaj tyre, e bamirësia ndaj tyre
tregohet me bindjen ndaj tyre aty ku nuk ka kundërshtim të Allahut, tregohet
duke i nderuar ata, duke i bërë të ndihen të gëzuar, mëshirimi dhe butësia
me ta, veprimi i gjithçkaje që i rregullon ata, biseda e mirë me ta, lutja
për ta kur janë gjallë dhe pasi të vdesin, t’u dhurosh atyre vepra të mira
pasi të kenë vdekur, mbajtja e lidhjeve me të afërmit dhe miqtë e tyre pasi
ata të kenë vdekur.

“të mos i vrisni fëmijët tuaj për shkak të varfërisë, sepse Ne ju
ushqejmë juve dhe ata” Disa prej idhujtarëve arabë i vrisnin vajzat e
porsalindura nga frika e turpit, disa të tjerë vrisnin djalin e porsalindur
nga frika e varfërisë, prandaj Allahu i Madhëruar i ndaloi nga ky zakon i
keq dhe i lajmëroi se Ai është përgjegjës për rizkun e fëmijëve dhe
baballarëve. Në këtë ndalesë përfshihet edhe dështimi i qëllimshëm i fëmijës
nga frika e varfërisë ose përdorimi i tabletave kundër shtatzanisë, por nëse
ka ndonjë domosdoshmëri lejohet përdorimi i tyre për aq sa e kërkon kjo
domosdoshmëri si në rastin kur gruaja nuk mund ta mbajë dot shtatzaninë për
ndonjë shkak shëndetësor apo kur shtatzania e njëpasnjëshme dëmton fëmijën e lindur më parë.

“të mos u afroheni veprave të shëmtuara të hapta apo të fshehta qofshin”
atyre veprave që janë të shpifura dhe shumë të këqija sipas logjikës dhe
natyrshmërisë së njeriut e për ndalimin e të cilave kanë qenë të një mendimi
të gjitha fetë qiellore. Allahu i Madhëruar i ka cilësuar disa nga këto
vepra. “Mos iu afroni imoralitetit (zinasë) se ajo është një vepër e
shëmtuar dhe rrugë e keqe.” (Isra, 32) “Përkujto kur popullit të vet Luti i
tha: A punoni të shëmtuaren, që asnjë nga popujt e botës nuk e bëri para
jush.” (A`raf, 80) Muhamedi (salallahu alejhi ue selem) ka thënë: “I
mallkuar është ai që vepron veprën e popullit të Lutit, i mallkuar është ai
që vepron veprën e popullit të Lutit, i mallkuar është ai që vepron veprën e
popullit të Lutit!”Por, të shëmtuara quhen edhe të gjitha gjynahet e tjera dhe ndalimi nga afrimi tek këto vepra është ndalim më i plotë sesa ndalimi nga veprimi i tyre. Ndalimi nga afrimi tek një gjynah është ndalim nga shkaqet dhe rrugët që të çojnë tek ai gjynah, është ndalim nga kënaqja me imagjinimin e atij gjynahu, sepse vetja njerëzore mund të mashtrohet nga gjynahet, prandaj
sheriati ndaloi veçimin me një grua të huaj dhe bisedat me gratë.

“të hapta apo të fshehta qofshin” Pra, Allahu ndaloi të gjitha gjynahet që bëhen haptazi ose fshehtas, ato gjynahe që kryhen me gjymtyrë e janë të dukshme dhe ato gjynahe që janë të fshehta në zemër si: mendjemadhësia, smira, mashtrimi, hipokrizia si dhe urrejtja e asaj që do Allahu dhe dashuria e asaj që e urren Allahu.

“mos e vrisni atë që e ndaloi Allahu, përveçse me të drejtë” Allahu ka
ndaluar vrasjen e muslimanit, të jobesimtarit të cilit i është dhënë besa
nga prijësi musliman dhe jobesimtarit që nuk lufton kundër muslimanëve.
Transmeton Buhariu dhe Muslimi se Muhammedi (salallahu alejhi ue selem) ka
thënë: “Nuk lejohet gjaku (vrasja) i muslimanit përveç tre rasteve: i
martuari që bën imoralitet, ai që vret dikë dhe ai që e lë fenë e tij dhe
ndahet nga xhemati.” “Kush vret një muahed (jobesimtar të cilit i është
dhënë besa nga prijësi musliman) nuk do ta ndiejë erën e xhenetit.”
“Muslimani vazhdon të jetë i lirë në fenë e tij përderisa nuk ka derdhur
gjak të ndaluar, e nëse e bën këtë do të zihet ngushtë.”

“Këto janë porositë e Tij” Premtim mes jush për ato që ju lexoi dhe ju urdhëroi që t`i mësoni dhe të punoni sipas tyre. “kështu që të mendoni
thellë.” E të dalloni se kush është e dobishmja dhe kush është e mira e të
veproni atë që është e mirë e të largoheni nga ajo që është e keqe. E keqja
e këtyre veprave të ndaluara njihet nga llogjika nëse thellohesh në to,
ndërsa sheriati sqaroi me hollësi të këqijat e këtyre veprave të ndaluara.
Ai që mendja e tij e largon nga këto vepra të ndaluara, me të vërtetë që
është i logjikshëm, ndërsa ai që mendja e tij nuk e largon nga këto vepra të
ndaluara është mendjelehti që nuk ka logjikë. E kush mund të jetë më i
shëmtuar dhe gjynah më i madh sesa shirku, mosrespektimi i prindërve, veprat
e shëmtuara dhe vrasja e atij që e ka ndaluar Allahu?

Ajeti i dytë flet për mëshirimin, ndihmesën dhe kujdesin shoqëror mes
muslimanëve dhe kujdesin për të dobëtit dhe të pamundurit. Ajeti gjithashtu
ndalon shkeljen e të drejtave, urdhëron për plotësimin e marrdhënieve mes
njerëzve, drejtësinë në shkëmbimin e sendeve pa e tepruar dhe pa pakësuar
gjë, ndalon nga zullumi dhe padrejtësia në gjykim, dëshmi dhe fjalë edhe
nëse kanë të bëjnë me njerëzit e dashur apo të urryer, urdhëron për drejtësi
në gjithçka.

“Mos iu afroni pasurisë së jetimit (mund t’i afroheni) vetëm në mënyrën
më të mirë, derisa ai të arrijë pjekurinë” Pra, mos iu afroni pasurisë së
tij veçse me atë mënyrë që është më e dobishme për të, mos iu afroni
pasurisë së tij veçse duke e mbrojtur atë, duke punuar për ta shtuar atë,
mos e hani atë e mos e lini të prishet e të humbasë kot apo të pakësohet.
Përpiquni për edukimin e jetimit, ndërsa udhëzimi i tij është detyrë më
parësore që ai të bëhet një tullë e përshtatshme për ndërtimin e shoqërisë.
“derisa ai të arrijë pjekurinë” pra derisa të mbushi moshën e pjekurisë e të
jetë i aftë për ta mbajtur si duhet pasurinë e tij, në këtë rast i jepet
pasuria që ta përdorë vetë.

“zbatoni me drejtësi masën dhe peshojën” pra ju ndaloi shkeljen e të
drejtave dhe mosplotësimin si duhet të marrdhënieve. Plotësojini si duhet të
drejtat pa mangësuar prej tyre. “Ne nuk ngarkojmë asnjë njeri përtej
mundësive të tij.” Prej mëshirës së Allahut është se Ai nuk urdhëron e nuk
ndalon përveçse për atë që është e mundur. “Kur të flisni (të dëshmoni),
duhet të jeni të drejtë” Pra nëse gjykoni ose dëshmoni ose nëse futeni për
të rregulluar mes dy personave që kanë mosmarrveshje, ose nëse lavdëroni ose përmendni të këqijat e dikujt për ndonjë qëllim të bazuar në Sheriat,
atëherë mbani drejtësi, edhe nëse ai që gjykohet, ai për të cilin ose kundër
të cilit dëshmoni është prej të afërmve tuaj e njësoj me të është edhe i
huaji apo ai që urreni.

“dhe zotimin e dhënë Allahut plotësojeni” Zotimi i dhënë Allahut
përmbledh urdhërat, ndalesat dhe ligjet e Tij. Allahu i Madhëruar i tha beni
israilëve (ky është komentimi i ajetit) “dhe zbatoni premtimin që më keni
dhënë Mua. Unë zbatoj atë që ju premtova” (Bekare, 40) Në këtë zotim
përfshihen edhe marrëveshjet dhe premtimet e dhëna mes njerëzve nëse nuk
janë në kundërshtim me sheriatin e kur bëhen për hir të Tij, se Ai na
urdhëroi për mbajtjen dhe plotësimin e tyre.

“Këto janë ato me çfarë Ai ju porosit, kështu që të përkujtoni.” Pra, të përkujtoni këto porosi nëse lini pas dore zbatimin e tyre me qëllim ose pa
qëllim qoftë. Nëse përkujtohet njeriu për detyrimin e përkujtimit të tyre
atëherë ai fillon t`i zbatojë ato.

“Dhe me të vërtetë kjo është rruga (feja) Ime e drejtë (që e caktova për
ju), prandaj pasojeni atë e mos ndiqni rrugë të tjera e t’ju ndajnë nga
rruga e Tij. Këto janë porositë e Tij për ju, me shpresë se do të tregoheni
të devotshëm.” Pra ju ndaloi shmangien nga rruga e drejtë e shkuarjen majtas e djathtas e ju bëri detyrë pasimin e rrugës së drejtë, e rruga e drejtë
është i gjithë Islami.

Ndërsa fjala “të tregoheni të devotshëm” është përmendur sepse
vazhdimësia në rrugën e drejtë i përket vetëm atyre që janë të devotshëm. Të
treja ajetet e përmendura kanë edhe shembuj të tjerë në Kuran dhe Sunet.
Abdullah ibn Mesudi ka thënë: “Kush dëshiron të shikojë porosinë e Muhamedit
(salallahu alejhi ue selem) le të lexojë këto ajete (dhe përmendi këto të
treja). Sa këshillues i madh që është Allahu, sa porosi madhështore që është
ajo e sa i lumtur do të jetë ai që vepron sipas asaj porosie. Fillimi i
kësaj rruge është në dynja, ndërsa fundi i saj është në xhenet, ndërsa
largimi nga rruga e drejtë duke pasuar epshet dhe dynjanë ose duke bërë
bidate(risi ne fe), kufër(mosbesim) ose hipokrizi e ka fillimin në dynja ndërsa fundin në xhehenem, në dynja mbytet në epshe dhe vuajtje, në varr zhytet në errësirat e tij ndërsa pas ringjalljes në xhehenem.

Sikur çdo musliman të vepronte sipas këtyre porosive, atëherë Allahu do
të ishte me të, do t`i jepte sukses në çështjet e tij, e ai do të ishte
bamirës me veten e tij, do të ishte bamirës me krijesat e njerëzit do të
shpëtonin nga e keqja e tij.

Allahu i Madhëruar ka thënë: (ky është komentimi i ajetit) “Bindjuni
Allahut dhe të dërguarit e kini kujdes (mos kundërshtoni). E nëse refuzoni,
atëherë pra, dijeni se obligim i të dërguarit Tonë është vetëm komunikimi i
qartë.” (Maide, 92)